Zelfacceptatie problemen

Wat is er toch ‘mis’ met jezelf accepteren? Niet voor iedereen is dit een probleem, maar ik weet dat er honderden, duizenden mensen in Nederland, wereldwijd gezien miljoenen mensen kampen met zelfacceptatie problemen. Hoe dat komt? Laat ik bij mijzelf beginnen. Ik was een klein meisje, lief (dat denk ik 😉) en onbevangen, die zoals iedereen in de grote boze buitenwereld kwam. Door mijn thuissituatie waarin ik moest vechten voor mijn positie in het gezin van vier kinderen, heb ik leren luisteren naar de stemmen van anderen. En dat waren niet altijd positieve stemmen. Zelfs, dat ik in die stemmen ben gaan geloven. ‘Je doet het niet goed genoeg’; ‘Ik erger me aan jou’; ‘Je mag meedoen, máár alleen voor spek en bonen’ (en er jaren later pas achter komen dat je toen goed genaaid bent – omdat je blijkbaar helemaal niet écht meedeed.) Dat soort zaken, het oordeel dat erin schuil gaat, kerft diep in een mensenziel. Zo ook in die van mij.

Denkpatronen die kapot maken

Allerlei denkpatronen heb ik toen ontwikkeld, om geen pijn meer te hoeven voelen van die woorden. ‘Ik zal eens extra hard mijn best doen! Dan zullen ze zien hoeveel mijn werk (ik) waard ben!’ (Perfectionisme). Of: ‘Ik kan het toch nooit goed doen, dus doe ik het maar niet (Angst om te presteren / Faalangst). Iedereen ziet in dat dat geen gezonde gedachten zijn. Maar het leidt dus wel tot perfectionisme en faalangst. En ik kan je vertellen: Dat zijn geen handige ‘eigenschappen’ als je vooruit wilt komen in het leven!

Je doet het niet goed genoeg

Gelukkig ben ik tot de conclusie gekomen, dat deze ‘eigenschappen’ helemaal niet zo ‘eigen’ zijn. Het zijn beschermingsmechanismen, die destructief werken. En waar je als ‘go-getter’ vooral naar streeft is naar constructief werken. Dus opbouwen. Opbouwende gedachten. Dus ik aan de cognitieve therapie, om mijn negatieve gedachten om te buigen in positieve. Dat werkte enigszins… totdat m’n psyche met m’n emoties clashten. Geen connectie meer tussen het ‘weten’ en ‘voelen’, met als resultaat: ik tripte ‘m regelmatig de pan uit, vanwege frustratie om dit niet in staat was dit met elkaar te kunnen verbinden. Ik voelde me toch k*t! Maar waarom kon ik er geen grip op krijgen?

Na jaren cognitieve gedragstherapie gevolgd te hebben, kwam ik tot de conclusie: het is genoeg geweest. Ik weet nu genoeg hoe het moet. Maar toch lukte het keer op keer niet om mij goed te voelen over mijzelf; Mijn emoties riepen “en wíj dan”? Ik ging in therapie omdat ik eruit wilde komen. Maar eigenlijk leerde ik hoe ik dingen anders moest zien. En dat is goed. Maar het betekende ook weer een bevestiging van wat ik al geloofde: ‘Je doet het weer niet goed genoeg’, met als resultaat: ik kwam er niet uit.

Op weg naar mijn perfecte zelf

Eigenlijk was ik altijd bezig met mijzelf te verbeteren. Zelfs met de therapie. De therapie gaf mij handvatten om anders te denken. Maar omdat dat vaak niet meteen lukte om dat te implementeren in mijn leven, voelde ik dus weer een gevoel van falen. En door keihard aan mijzelf te blijven werken, kon ik in elk geval het perfectionisme in stand houden: Ik moést en zou op weg moeten naar mijn perfecte zelf, en therapie zou mij daarbij helpen!

Hard werken vorm van zelfverwerping

Gaandeweg, miljoenen gedachten, honderden gesprekken verder, leerde ik dat ik het harde werken aan mijzelf, éigenlijk een vorm is van zelfverwerping. Het heeft in zekere zin nut gehad, omdat ik veel heb geleerd over mijzelf en de psyche, maar het was een continue strijd in mijn hoofd, want ik was blijkbaar nog niet goed genoeg. Ook wel: zelfverwerping / het niet accepteren van mijzelf. Ik leerde van een bekende christelijke spreker: ‘Er is niets heiligs of nederigs aan jezelf verwerpen. Jezelf niet accepteren.’ Waarom niet? Omdat God niet eerst iets met heel veel zorg maakt, en vervolgens wil dat het niet zal slagen. Jij wilt toch ook dat je kinderen (als je die hebt) zullen slagen? Hoeveel meer wil Hij, maker van alles wat leeft, dan niet dat wij slagen?

De afslag naar zelfacceptatie

De afslag naar zelfacceptatie is genomen. Ik heb besloten het verleden te laten rusten. Te laten gaan voor wat het is. “Het verleden is dood”. Achterom kijken heeft geen zin meer (als je in therapie bent is dit juist wel de bedoeling, maar dat is om het ‘aan te raken, en vervolgens los te gaan laten’).

Ok, en nu tijd voor jou: 

Jezelf accepteren, hoe doe je dat?

Als ik de gouden formule voor zelfacceptatie had, dan zou ik hem direct met je delen. Maar die heb ik niet. Ik kan wel wat levenslessen met je delen, die ik dus door schade en schande heb geleerd. (Hopelijk blijft jou die schade en schande dan wat meer bespaard ).